Urządzenia do czyszczenia suchym lodem coraz częściej stają należą do wyposażenia firm, szczególnie tam gdzie w grę wchodzą normy czystości określone przepisami. Warto jednak zwrócić uwagę na to, że należy ich używać w określony sposób. Ponieważ należą do stosunkowo nowych rozwiązań technologicznych, dochodzi czasem do sytuacji, w których mogą być niebezpieczne dla zdrowia użytkowników, albo znajdujących się w pobliżu pracowników. Jak wyglądają urządzenia do czyszczenia suchym lodem w perspektywie BHP? Odpowiadamy poniżej.
Pierwsza sprawa – suchy lód a temperatura ludzkiego ciała
Co powinniśmy wiedzieć, żeby urządzenia do czyszczenia suchym lodem pozostały bezpiecznym rozwiązaniem? Przede wszystkim suchy lód jest bardzo zimny, temperatura tej materii przekracza -78 stopni Celsjusza, a więc bezpośredni kontakt z granulatem może spowodować oparzenia. Obsługa urządzenia do czyszczenia suchym lodem zaczyna się więc od wyposażenia operatora w rękawice. Co dalej?
Czyszczenie suchym lodem a osoby postronne
Na pierwszy plan wysuwa się konieczność ochrony oczu. Urządzenia do czyszczenia suchym lodem nie są zabawkami, a uruchamianie ich nie służy rozrywce. Mówimy o zaawansowanej technologii zaadaptowanej do potrzeb sprzątania przemysłowego i mycia maszyn. Należy więc – podobnie jak przy spawaniu – zawsze używać okularów ochronnych. Tak samo jak przy spawaniu należy też zadbać by w operacji nie uczestniczyły osoby postronne, np. inni pracownicy, którzy chcą popatrzeć jak urządzenia do czyszczenia suchym lodem sprawdzają się w akcji.
Jeśli zdarzy się wypadek…
Jeśli zdarzy się, że z jakiegoś powodu dojdzie do kontaktu oczu z suchym lodem, należy je natychmiast przepłukać letnią wodą. Płukanie należy kontynuować przez 15 minut, potem zaś zakryć narażone oko jałowym opatrunkiem starając się zachować jak największą sterylność i zapewnić osobie poszkodowanej natychmiastową pomoc okulisty. Oprócz tego, bez względu na to w jakich okolicznościach wykorzystuje się urządzenia do czyszczenia suchym lodem, nigdy nie należy dotykać granulatu. Wszelkie operacje, choćby miało to być wyłącznie przesunięcie grudki lodu o kilka centymetrów, czy podniesienie kawałka z podłogi – należy przeprowadzać w specjalnych, ocieplanych rękawicach. Kontakt suchego lodu ze skórą poskutkuje bolesnymi odmrożeniami przypominającymi oparzenia. Jeśli do nich dojdzie, należy przemyć skórę letnią wodą, następnie okryć narażone miejsce jałowym opatrunkiem i zapewnić pomoc medyczną.
Urządzenia do czyszczenia suchym lodem nie mają zastosowania kulinarnego!
Suchy lód nie służy do celów spożywczych, chociaż są firmy, proponujące dodawanie go do drinków. Warto jednak zauważyć, że nawet propozycje drinków z suchym lodem zawierają zalecenia, by pić coś takiego przez specjalną słomkę, wykluczającą przedostanie się suchego lodu do przełyku, co mogłoby doprowadzić do poważnych poparzeń. Nigdy nie należy wkładać suchego lodu do ust, ani tym bardziej połykać! Grozi to bardzo poważnymi obrażeniami wewnętrznymi, z zagrożeniem życia włącznie. W razie odstępstwa od tej zasady należy natychmiast zapewnić pomoc lekarza!
Suchy lód a atmosfera na hali produkcyjnej
Inną sytuacją, która może narazić nasze zdrowie podczas pracy urządzenia do czyszczenia suchym lodem jest… oddychanie. Jak wiadomo, suchy lód to granulat zestalonego dwutlenku węgla. Otrzymuje się go drogą rozprężania ciekłego CO2 łączonego z prasowaniem. W umiarkowanej temperaturze (czyli takiej, w jakiej funkcjonujemy na co dzień) suchy lód nie topi się, tylko przechodzi ze stałego stanu skupienia bezpośrednio w gazowy (ulega sublimacji). Dlatego podczas ulatniania się drobin suchego lodu nie ma wilgoci, a kawałki granulatu wyglądają jakby dymiły. I właśnie tego „dymu” należy unikać, ponieważ jest to dwutlenek węgla w wysokim stężeniu. Niebezpieczeństwem dla ludzkiego zdrowia i życia jest zawartość CO2 w powietrzu powyżej 5%. Jak można się domyślić, przebywanie w pobliżu pracującego urządzenia do czyszczenia suchym lodem to ryzyko kontaktu z oparami dwutlenku węgla. Rezultatem może być przyspieszony oddech, trudności z poruszaniem się i ból głowy, a osoby u których wystąpią podobne objawy należy wyprowadzić na świeże powietrze, zapewnić ciepłe okrycie i spokój. Jeśli dojdzie do bezdechu, czy utraty przytomności należy wykonać sztuczne oddychanie i wezwać pomoc medyczną.
Jeszcze raz o osobach postronnych
W świetle powyższych zastrzeżeń widać że urządzenia do czyszczenia suchym lodem mogą być źródłem kłopotów, szczególnie gdy operują nimi osoby niepowołane. Ostrożność wymagana jest także w przypadku granulatu jakiego używają te maszyny. Sam suchy lód należy przechowywać z dala od dzieci. Z jednej strony jest to sprawa oczywista, z drugiej jednak wiadomo że na terenie każdej firmy w każdej chwili mogą się pojawić dzieci prezesa, albo kogoś z kadry menadżerskiej. Pamiętajmy, że suchy lód nie ma nic wspólnego z lodami spożywczymi, ani lodem do drinków i warto trzymać go w miejscu niedostępnym dla dzieci i zwierząt – najlepiej nie pozostawiać zasobników z granulatem bez dozoru, bo przecież i dorośli potrafią wpadać na nieodpowiedzialne pomysły. Skoro jesteśmy przy odpowiedzialności, koniecznie trzeba wspomnieć o transporcie.
Urządzenia do czyszczenia suchym lodem a wymagania transportowe
Granulat czyszczący dla urządzenia do czyszczenia suchym lodem jest z powodu swoich właściwości fizykochemicznych uznawany za produkt… niebezpieczny w transporcie. Z tego powodu przewóz suchego lodu odbywa się w przystosowanych do tego specjalnych pojemnikach. Poza tym te pojemniki powinny podczas jazdy znajdować się poza kabiną pasażerską czyli w bagażniku, albo w przyczepie. Pojemniki o odpowiedniej specyfikacji technicznej służą również do przechowywania granulatu CO2 – nie może to być zwykły szczelnie zamknięty zasobnik. Dlaczego? Sublimacja powoduje wzrost ciśnienia w takim pojemniku co może doprowadzić do wybuchu.
